(ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2005 - ÔÅÕ×ÏÓ 34)
Αριθμός απόφασης: 1428/2005
Τμήμα: ΑΠ Ζ΄ Πολιτικό Τμήμα
Πρόεδρος: Δ. Σουλτανιάς
Εισηγητής: Κ. Βαρδαβάκης
Διαιτησία. Δικαίωμα ακροάσεως κατά τη διαιτητική διαδικασία. Μονομερής διαιτητική ρήτρα. Πότε παραβιάζεται η αρχή της ισότητας των μερών στη διαιτητική διαδικασία. Δικαστήριο για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 20 Συντάγματος και 6 της ΕΣΔΑ είναι και το διαιτητικό δικαστήριο.
Άρθρα: 867, 886 παρ. 2, 897 αριθ. 5 ΚΠολΔ, 140, 178, 179, 288, 281 ΑΚ, 20 Συντ. και 6 ΕΣΔΑ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Κατά το άρθρο 867 ΚΠολΔ, διαφορές ιδιωτικού δικαίου μπορούν να υπαχθούν σε διαιτησία με συμφωνία αν εκείνοι που τη συνομολογούν έχουν εξουσία να διαθέτουν ελεύθερα το αντικείμενο της διαφοράς, ενώ, σύμφωνα με το άρθρο 886 παρ. 2 ΚΠολΔ, κατά τη διαιτητική διαδικασία τα μέρη έχουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις και πρέπει να τους διασφαλίζεται πλήρες δικαίωμα ακροάσεως. Δεν ορίζεται με τις ανωτέρω διατάξεις το αντίθετο και άρα, προκειμένου περί συμβατικής ρυθμίσεως δικαιωμάτων δεκτικών ελευθέρας διαθέσεως και εφόσον στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν θεμελιώνεται λόγος ακυρότητας ή ακυρωσίας της συμφωνίας βάσει άλλων διατάξεων (λ.χ. ΑΚ 140, 178, 179, 288, 281), είναι αδιάφορο για το κύρος της διαιτητικής ρήτρας το ζήτημα αν αμφότερα ή ένα μόνο και ποίο των αντιδίκων μερών και για ποίες μεταξύ των διαφορές έχει δικαίωμα να προσφύγει στη διαιτησία. Συνεπώς, δεν παραβιάζεται η αρχή της ισότητας των μερών στη διαιτητική διαδικασία και δεν αποτελεί λόγο ακυρότητας της διαιτητικής αποφάσεως κατά το άρθρο 897 αριθ. 5 ΚΠολΔ η συμφωνία παροχής στον ένα μόνο των συμβαλλομένων της εξουσίας προσφυγής στη διαιτησία (μονομερής διαιτητική ρήτρα), διότι η κατά την ανωτέρω διάταξη ισότητα προϋποθέτει υφιστάμενη ήδη διαιτητική διαδικασία (ΑΠ 71/1995). Για τους ίδιους λόγους δεν παραβιάζεται, κατ’ αρχήν, η κατά την ανωτέρω διάταξη ισότητα και στην περίπτωση που, κατά τη συμφωνία, το ένα των αντιδίκων μερών μπορεί, χωρίς εντεύθεν να διαφοροποιείται και το ουσιαστικό δίκαιο, να προσφύγει για τις ουσιαστικές του αξιώσεις και κατ’ επιλογή του στα τακτικά δικαστήρια ή στη διαιτησία (άγρα δικαστηρίου ή forum shopping), ενώ ο αντισυμβαλλόμενός του μπορεί για τα δικαιώματά του από την ίδια σχέση ουσιαστικού δικαίου να προσφύγει κατά του πρώτου μόνο σε διαιτησία, ούτε διακωλύεται έτσι η κατά τα άρθρα 20 Συντάγματος και 5 της ΕΣΔΑ πρόσβαση σε δικαστήριο, αφού δικαστήριο για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών είναι και το διαιτητικό δικαστήριο.
