(ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2007 - ÔÅÕ×ÏÓ 42)
Αριθμός απόφασης: 187/2007
Τμήμα: Δ' Πολιτικό Τμήμα
Πρόεδρος: Α. Παπαθεοδώρου
Εισηγητής: Π. Παρτσιλίβας
Η απόφαση που δέχεται την έφεση ισχύει και υπέρ των ομοδίκων που δεν άσκησαν έφεση, εφόσον δεν αποδέχθηκαν την πρωτόδικη απόφαση. Πρόκειται περί επεκτάσεως των ορίων του δεδικασμένου και όχι περί πλασματικής αναγνώρισης της ιδιότητας του διαδίκου στους μη εκκαλέσαντες. Δεν είναι απαραίτητο να διαλαμβάνεται στην απόφαση του Εφετείου σχετική διάταξη υπέρ του μη εκκαλέσαντος αλλά ωφελούμενου διαδίκου. Αποδοχή απόφασης. Πότε υπάρχει.
Άρθρα: 537, 325, 329, 919, 920, 294, 297, 298, 299 και 933 ΚΠολΔ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Κατά το άρθρο 537 ΚΠολΔ, αν περισσότεροι νικήθηκαν με την ίδια απόφαση και για τους ίδιους λόγους και ένας μόνον άσκησε έφεση, η απόφαση που δέχεται την έφεση ισχύει και υπέρ των ομοδίκων που δεν άσκησαν έφεση, εφόσον δεν αποδέχθηκαν την πρωτόδικη απόφαση. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι τα ευνοϊκά αποτελέσματα της απόφασης του Εφετείου καταλαμβάνουν κατ' αρχήν εκείνους από τους απλούς ομοδίκους που δεν προσέβαλαν αυτοτελώς με έφεση την πρωτόδικη απόφαση. Η παραπάνω διάταξη, κατ' απόκλιση από την αρχή ότι η ενέργεια της εφετειακής απόφασης ωφελεί και βλάπει κατ' αρχήν μόνο τους διαδίκους της έκκλητης δίκης καθώς και όσους τρίτους υπόκεινται στο δεδικασμένο (άρθρα 325-329 ΚΠολΔ) ή την εκτελεστότητα (άρθρα 919-920 ΚΠολΔ), εισάγει μία διεύρυνση της υποκειμενικής ενέργειας από την εφετειακή απόφαση, που δέχεται την έφεση ενός ή και περισσοτέρων από τους ομοδίκους, που ηττήθηκαν με την ίδια απόφαση και για τους ίδιους λόγους. Για την εφαρμογή του άρθρου 537 ΚΠολΔ, το οποίο λειτουργεί όταν ένας από τους περισσότερους ομοδίκους άσκησε έφεση και στη συνέχεια εκδόθηκε απόφαση από το Εφετείο που την έκανε δεκτή, απαιτείται να υπάρχει ταυτότητα αιτιολογικού και διατακτικού της πρωτόδικης απόφασης ως προς όλους τους ομοδίκους. Στην ΚΠολΔ 537 πρόκειται περί επεκτάσεως των ορίων του δεδικασμένου και όχι περί πλασματικής αναγνώρισης της ιδιότητας διαδίκου στους μη εκκαλέσαντες. Αρνητική προϋπόθεση για την εφαρμογή της παραπάνω διάταξης τίθεται η μη αποδοχή της πρωτόδικης απόφασης από τους μη εκκαλέσαντες ωφελούμενους ομοδίκους. Όπως προκύπτει από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 294, 297, 298 και 299 του ΚΠολΔ, η αποδοχή απόφασης, πριν ασκηθεί κάποιο ένδικο μέσο εναντίον της, η οποία υποδηλώνει παραίτηση από το δικαίωμα της άσκησής του, για την οποία παραίτηση δεν απαιτείται η τήρηση ορισμένου τύπου, μπορεί να γίνει είτε ρητώς, με την τήρηση των διατυπώσεων που διαγράφονται στη διάταξη του άρθρου 297 του ίδιου Κώδικα και συγκεκριμένα, με δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά ή με δικόγραφο που επιδίδεται στον αντίδικο αυτού που παραιτείται, είτε σιωπηρώς με πράξεις από τις οποίες σαφώς συνάγεται η πρόθεση αυτή. Αποδοχή της απόφασης, κατά την κρατούσα άποψη, δεν συνάγεται από την παραμέληση άσκησης έφεσης μέσα στη νόμιμη προθεσμία. Η λειτουργία της ΚΠολΔ 537 συνίσταται στην καθ' υποκείμενα επέκταση από την εφετειακή απόφαση του ουσιαστικού δεδικασμένου και σε πρόσωπα που δεν ήταν διάδικοι στην κατ' έφεση δίκη. Η επέκταση αυτή επέρχεται ευθέως εκ του νόμου με τη συνδρομή των οριζόμενων διατυπώσεων. Δεν προκύπτει από το άρθρο 537 ΚΠολΔ ότι στην απόφαση του Εφετείου πρέπει να διαλαμβάνεται σχετική διάταξη υπέρ του μη εκκαλέσαντος αλλά ωφελούμενου ομοδίκου. Ούτε από τη διάταξη προκύπτει ανάγκη ενεργού συμμετοχής στην κατ' έφεση δίκη του μη εκκαλέσαντος ομοδίκου.
ΣΗΜ.: Με άλλες αιτιολογίες της παραπάνω απόφασης κρίνεται ότι ο παραμελήσας την άσκηση εφέσεως διάδικος δεν νομιμοποιείται να ασκήσει αναίρεση κατά της δυσμενούς γι' αυτόν πρωτόδικης απόφασης που κατέστη τελεσίδικη με την άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας άσκησης έφεσης. Αντίθετα, έχει τη δυνατότητα, επ' ευκαιρία άλλης δίκης, όπως στην περίπτωση της επισπευδομένης σε βάρος του εκτέλεσης από τον πρωτοδίκως νικήσαντα διάδικο, να προβάλει με ανακοπή (άρθρο 933 ΚΠολΔ) το υπέρ αυτού προκύψαν ευνοϊκό αποτέλεσμα από την εφετειακή απόφαση που δέχθηκε κατ' ουσίαν την έφεση των ομοδίκων του ή να εγείρει αναγνωριστική αγωγή με αίτημα τη διαπίστωση αυτής της επέκτασης.
