(ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2006 - ÔÅÕ×ÏÓ 35)
Αριθμός απόφασης: 37/2005
Τμήμα: Άρειος Πάγος: Σε τακτική Ολομέλεια
Πρόεδρος: Γ. Κάπος
Εισηγητής: Φ. Καϋμενάκης
Πλειστηριασμός - Κατακύρωση - Δέσμευση υπερθεματιστού και αυτού που προκήρυξε τον διαγωνισμό. Πότε ευθύνη εκείνου που προκήρυξε τον διαγωνισμό σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 197 και 198 ΑΚ.
Άρθρα: 199, 197, 198 και 298 ΑΚ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Κατά τη διάταξη του άρθρου 199 του ΑΚ, «σε περίπτωση πλειστηριασμού, η σύμβαση, εφόσον δεν συνάγεται κάτι άλλο, ολοκληρώνεται με την κατακύρωση». Αν δεν συνάγεται κάτι άλλο, ο υπερθεματιστής δεσμεύεται ωσότου δοθεί μεγαλύτερη προσφορά ή ωσότου ματαιωθεί η κατακύρωση. Από την ενδοτικού χαρακτήρα ως άνω διάταξη συνάγεται, ότι η διακήρυξη δημοπρασίας, που εξομοιώνεται με τον πλειστηριασμό, ενέχει πρόσκληση προς το κοινό για την υποβολή προτάσεων. Αυτός που υπέβαλε την πιο συμφέρουσα προσφορά - πρόταση (υπερθεματιστής) δεσμεύεται μέχρι την υποβολή καλύτερης προσφοράς ή τη ματαίωση της κατακύρωσης, ενώ αυτός που προκήρυξε τον διαγωνισμό δεσμεύεται μόνο μετά την κατακύρωση, εκτός αν συνάγεται κάτι άλλο από την προκήρυξη της δημοπρασίας. Επομένως, εκείνος που προκηρύσσει δεν δεσμεύεται να αποδεχθεί την πρόταση, ακόμη και αν αυτή πληροί τους όρους που έταξε είναι δηλαδή ελεύθερος να αποκρούσει την προσφορά και να ματαιώσει τον πλειστηριασμό ενδέχεται όμως να υπέχει ευθύνη σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 197 και 198 του ΑΚ. Κατά συνέπεια, αυτός που, κατά τις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη σύμβασης και μετά από (πλειοδοτική) δημοπρασία, θα ματαιώσει τη σύναψη αυτής, με συμπεριφορά αντίθετη προς την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, με την έννοια της συναλλακτικής ευθύτητας και εντιμότητας (κατά την αντίληψη του συνετού συναλλασσόμενου) και θα προξενήσει, υπαίτια, ζημία, σε εκείνον που πίστεψε στις διαβεβαιώσεις ότι η σύναψή της πρέπει να θεωρείται βέβαιη, συνδεόμενη αιτιωδώς με τη συμπεριφορά του, υποχρεούται να τον αποζημιώσει. Η αποζημίωση στην περίπτωση αυτή συνίσταται στο «διαφέρον εμπιστοσύνης» και περιλαμβάνει κάθε ζημία του υπερθεματιστή, θετική και αποθετική (διαφυγόν κέρδος), η οποία συναρτάται με τη δημιουργία της υπαιτίως διαψευσθείσας πεποιθήσεως για τη βέβαιη κατάρτιση της συμβάσεως (υποβολή δαπανών, ματαίωση ευκαιριών κ.λ.π.), όχι δε και τη ζημία από την εκπλήρωση αυτής (συμβάσεως), αφού η τελευταία αυτή ζημία προϋποθέτει καταρτισμένη σύμβαση. Έτσι, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν, δεν είναι, κατ’ αρχήν, πράξη αντίθετη προς την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη η ενέργεια καθ’ εαυτή εκείνου που προκηρύσσει έστω και αν δεν υπάρχει στη διακήρυξη σχετική επιφύλαξη να κηρύξει άγονη τη δημοπρασία και να μη προβεί σε κατακύρωση, στη συνέχεια δε να καταρτίσει τη σύμβαση με τρίτο που δεν είχε συμμετάσχει στη δημοπρασία, εκτός αν υπάρχει αντίθετος όρος στη διακήρυξη. Και αυτό γιατί, όπως αναφέρθηκε, η διακήρυξη δεν αποτελεί, κατά τη σαφή έννοια της διάταξης του άρθρου 199 ΑΚ, πρόταση για την κατάρτιση σύμβασης, αφού πρόταση αποτελεί (μέχρι την επόμενη μεγαλύτερη προσφορά, την κατακύρωση ή τη ματαίωσή της) μόνον η προσφορά εκείνου που συμμετέχει στη δημοπρασία (ΟλΑΠ 806/1973).
