Νομολογία - πολιτικά

(ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2004 - ÔÅÕ×ÏÓ 27) Αριθμός απόφασης: 994/2004 Τμήμα: Άρειος Πάγος: Α΄ Πολιτικό Τμήμα Πρόεδρος: Π. Κακκαλής Εισηγητής: Χρ. Παπούλιας
-
Άρθρα: 197, 198, 199, 298 ΑΚ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Κατά τη διάταξη του άρθρου 199 του Α.Κ., «σε περίπτωση πλειστηριασμού, η σύμβαση, εφόσον δεν συνάγεται κάτι άλλο, ολοκληρώνεται με την κατακύρωση. Αν δεν συνάγεται κάτι άλλο, ο υπερθεματιστής δεσμεύεται ωσότου δοθεί μεγαλύτερη προσφορά ή ωσότου ματαιωθεί η κατακύρωση». Από την ενδοτικού χαρακτήρα ως άνω διάταξη συνάγεται, ότι η διακήρυξη δημοπρασίας, που εξομοιώνεται με τον πλειστηριασμό, ενέχει πρόσκληση προς το κοινό για την υποβολή προτάσεων. Ο υπερθεματίζων (προσφέρων) δεσμεύεται μέχρι την υποβολή μεγαλύτερης προσφοράς ή ματαίωσης της κατακύρωσης, ενώ ο πλειστηριάζων (προκηρύσσων) δεσμεύεται, μόνο μετά από την κατακύρωση, εκτός αν συνάγεται κάτι άλλο από την προκήρυξη της δημοπρασίας. Επομένως εκείνος που προκηρύσσει, είναι ελεύθερος να αρνηθεί την προσφορά, έστω και αν αυτή πληροί τους απαιτούμενους όρους, υπέχων ενδεχομένως, κατά τις διατάξεις των άρθρων 197 και 198 του Α.Κ., ευθύνη από τις διαπραγματεύσεις. Εξάλλου από τις τελευταίες αυτές διατάξεις, συνδυαζόμενες με εκείνη του άρθρου 298 του Α.Κ., συνάγεται ότι αυτός που κατά τις διαπραγματεύσεις, για τη σύναψη συμβάσεως και μετά από (πλειοδοτική) δημοπρασία, ματαιώσει τη σύναψη αυτής, με συμπεριφορά αντίθετη προς την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, με την έννοια της συναλλακτικής ευθύτητας και εντιμότητας (κατά την αντίληψη του έμφρονα συναλλασσόμενου) και προξενήσει υπαίτια ζημία, σε εκείνον που πίστεψε ως επικείμενη την κατάρτισή της, συνδεόμενη αιτιωδώς με την συμπεριφορά του, υποχρεούται να τον αποζημιώσει. Η αποζημίωση στην περίπτωση αυτή, συνίσταται στο καλούμενο «αρνητικό της συμβάσεως διαφέρον» και περιλαμβάνει πάσα ζημία του υπερθεματιστή, θετική και αποθετική (διαφυγόν κέρδος), η οποία συναρτάται με την δημιουργία πεποιθήσεως για τη βέβαιη κατάρτιση της συμβάσεως (υποβολή δαπανών, ματαίωση ευκαιριών κ.λπ.), όχι δε και τη ζημία από την μη εκπλήρωση αυτής (συμβάσεως), αφού η τελευταία αυτή ζημία προϋποθέτει καταρτισμένη σύμβαση. Εκ τούτων καθίσταται σαφές, ότι η προσυμβατική ευθύνη προς αποζημίωση, εκ των άρθρων 197 και 198 του Α.Κ., προϋποθέτει, α) επιβλαβή (ζημιογόνο) συμπεριφορά αντίθετη με την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, β) ζημία, γ) υπαιτιότητα, δ) αιτιώδη σύνδεσμο μεταξύ ζημιογόνου συμπεριφοράς και ζημίας και ε) στάδιο διαπραγματεύσεων, το οποίο επί προκηρύξεως πλειοδοτικού διαγωνισμού, καλύπτει την συναλλακτική επικοινωνία, από την έκδοση της σχετικής διακήρυξης, μέχρι την κατάρτιση της σύμβασης, επερχόμενη είτε με μόνη την κατακύρωση, είτε με τον τρόπο που προβλέπεται στο νόμο ή τη διακήρυξη. Δεν είναι όμως κατ’ αρχήν, πράξη αντίθετη με την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, η ενέργεια καθ’ εαυτή εκείνου που προκηρύσσει, έστω και αν δεν υπάρχει στην διακήρυξη σχετική επιφύλαξη, να κηρύξει άγονη την δημοπρασία και να μην προβεί σε κατακύρωση, στη συνέχεια δε να καταρτίσει τη σύμβαση με τρίτο αμέτοχο της δημοπρασίας πρόσωπο, εκτός αν υπάρχει αντίθετος όρος στην διακήρυξη, αφού όπως αναφέρθηκε, η διακήρυξη δεν αποτελεί κατά την σαφή έννοια της αναφερόμενης διατάξεως του άρθρου 199 Α.Κ. πρόταση για την κατάρτιση συμβάσεως, την οποία (πρόταση) αποτελεί (μέχρι την επόμενη μεγαλύτερη προσφορά, την κατακύρωση ή τη ματαίωσή της), μόνον η προσφορά εκείνου που συμμετέχει στη δημοπρασία (Α.Π. Ολομ, 806/1973). Αντίθετα, η διακοπή της δημοπρασίας και η κατάρτιση της σύμβασης με τρίτο αμέτοχο αυτής (δημοπρασίας) πρόσωπο, παρά τις διαβεβαιώσεις εκείνου που προκηρύσσει προς τον υπερθεματιστή, ότι η κατακύρωση υπέρ αυτού είναι βέβαιη και η κατάρτιση της συμβάσεως μαζί του εξασφαλισμένη και η εξ αυτών (διαβεβαιώσεων) δημιουργία αντίστοιχης πεποίθησης στον υπερθεματιστή, αποτελεί κατ’ αρχάς, συμπεριφορά αντίθετη με την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη και δημιουργεί υποχρέωση προς ανόρθωση της ζημίας, εφόσον υφίσταται και αιτιώδης συνάφεια μεταξύ αυτής και της ζημιογόνου συμπεριφοράς, λαμβανομένου υπόψη, ότι η υπαιτιότητα, η οποία αποτελεί και στην περίπτωση αυτή προϋπόθεση της υποχρέωσης προς αποζημίωση, συνίσταται ακριβώς, στην εκδήλωση συμπεριφοράς αντίθετης με την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη.

Copyright© 2006-2014 - Νομικά χρονικά - All Rights Reserved