(ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2005 - ÔÅÕ×ÏÓ 34)
Αριθμός απόφασης: 1435/2005
Τμήμα: ΑΠ Α΄ Πολιτικό Τμήμα
Πρόεδρος: Δ. Σουλτανιάς
Εισηγητής: Μιχ. Μαργαρίτης
Απαγόρευση χορήγησης δανείου παροχής πιστώσεων και παροχής εγγυήσεων από την ανώνυμη εταιρία σε τρίτους, με σκοπό την απόκτηση μετοχών της. Σκοπός της απαγόρευσης
Άρθρα: 23α παρ. 1 εδ. β΄ κ.ν. 2190/1920, 23 παρ. 1 της Δεύτερης Οδηγίας (77/91/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 13ης Δεκ. 1976). Σχετικά και τα άρθρα 19β’ παρ. 1, 16 παρ. 1 και 44 κ.ν. 2190/1920.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Κατά το άρθρο 23α παρ. 1 εδ. β΄ του κ.ν. 2190/1920, «επίσης δάνεια της εταιρίας σε τρίτους, καθώς και η παροχή πιστώσεων σ’ αυτούς, με οποιονδήποτε τρόπο ή παροχή εγγυήσεων υπέρ αυτών, με σκοπό την απόκτηση από αυτούς μετοχών της εταιρίας, απαγορεύονται και είναι απολύτως άκυρα». Η διάταξη αυτή προστέθηκε με το άρθρο 24 του Π. Δ/τος 409/1986, για την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας περί ανωνύμων εταιριών στο κοινοτικό δίκαιο και είναι σχεδόν ταυτόσημη με αυτή του άρθρου 23 παρ. 1 της Δεύτερης Οδηγίας (77/91/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 13ης Δεκ. 1976), κατά την οποία «απαγορεύεται η χορήγηση δανείου και η παροχή εγγυήσεως από την εταιρία σε τρίτο, με σκοπό την απόκτηση μετοχών της». Η εν λόγω Οδηγία 77/91/ΕΟΚ επιβάλλει τη θέσπιση διατάξεων για να διατηρηθεί το κεφάλαιο της ανώνυμης εταιρίας σε ασφάλεια για τους πιστωτές, κυρίως με την πρόληψη μείωσης του εταιρικού κεφαλαίου με μη οφειλόμενες καταβολές σε μετόχους με το εν λόγω δε άρθρο 23 αυτής επιδιώκεται η αποτροπή συμβατικών κατασκευών που θα μπορούσαν, μέσω δεσμεύσεων της ανώνυμης εταιρίας προς τρίτους, να απειλήσουν την εφαρμογή των αρχών αυτών. Ο Έλληνας νομοθέτης στον κ.ν. 2190/1920, εκτός από το άρθρο 23α διαθέτει προς την ίδια κατεύθυνση και σειρά διατάξεων που διασφαλίζουν την ίδια προστασία στην περιουσία της ανώνυμης εταιρίας, όπως τα άρθρα 19β παρ. 1 που απαγορεύει την κάλυψη ιδίων μετοχών από την ανώνυμη εταιρία, 16 παρ. 1 που απαγορεύει την κτήση ιδίων μετοχών κατά παράγωγο τρόπο, διότι τούτο θα ισοδυναμούσε με επιστροφή κεφαλαίου, και 44α που απαγορεύει οποιαδήποτε διανομή στους μετόχους που θα επιφέρει μείωση του μετοχικού κεφαλαίου. Στο γαλλικό, αγγλικό και γερμανικό κείμενο του άρθρου 23 παρ. 1 της Δεύτερης Οδηγίας (77/91/ΕΟΚ), σε αντιστοιχία του όρου «εγγύηση» της ελληνικής μετάφρασης, χρησιμοποιήθηκαν οι όροι «suretés», «securities» και «Leistung von Sicherheiten» που έχουν ευρύτερη έννοια («εξασφαλίσεις»). Κάτω από αυτό το πρίσμα της έννοιας της «εξασφάλισης», πρέπει να γίνει και η ερμηνεία διάταξης του άρθρου 23α του κ.ν. 2190/1920, διότι άλλως δεν επιτυγχάνεται η ενοποιητική λειτουργία της Οδηγίας, αν κάθε κράτος - μέλος ακολουθήσει τη δική του ερμηνευτική εκδοχή. Είναι κατόπιν τούτου φανερό, ότι το άρθρο 23α παρ. 1 εδ. β' του κ.ν. 2190/1920 στρέφεται κατά συναλλαγών που εγκυμονούν κινδύνους απόκτησης από την ανώνυμη εταιρία ιδίων μετοχών και επιστροφής εισφορών προς μετόχους, και γενικά αποσκοπεί στην αποτροπή κάθε φύσεως «συναλλαγών καταστρατήγησης».
