Αναρτήσεις δασικών χαρτών
Παπαστερίου Δημήτριος Η.,
Ομότιμος Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ
Ένα από τα εξελισσόμενα ζητήματα στο πεδίο του δασικού φαινομένου είναι αυτό της αναρτήσεως των δασικών χαρτών. Πρόκειται για μια πολύ ευχάριστη κίνηση, που δηλώνει μιας μορφής «αφύπνιση» όλων των αρμόδιων δασικών υπηρεσιών, κίνηση που πρέπει να ενταχθεί και στο «θετικό ισοζύγιο» του προθαλάμου της οριστικοποιήσεώς τους. Μόνο, όμως, με την οριστικοποίηση των δασικών χαρτών μπορεί να γίνει λόγος ότι προσεγγίζουμε το «όνειρο» του δασολογίου, ώστε να αναπτερωθεί ως ελπίδα το Δασικό Κτηματολόγιο.
Ζητήματα που συνέχονται με το δασικό χάρτη ρυθμίζονται διαχρονικά σε ποικίλο βαθμό και ένταση, σε περισσότερα νομοθετήματα, όπως λ.χ. οι ν. 998/1979, 2664/1998, 3889/2010, 4164/20131 και 4389/20162.
Η ανάρτηση του δασικού χάρτη πρέπει να ενταχθεί στην εξής διαχρονική3 ακολουθία: «Κατάρτιση <-> θεώρηση <-> ανάρτηση <-> αντιρρήσεις <-> κύρωση <-> δημοσίευση <-> οριστικοποίηση <-> αναμόρφωση <-> εκ νέου κύρωση <-> εκ νέου δημοσίευση <-> κατάρτιση δασολογίου».
Ο δασικός χάρτης έχει αναχθεί σε σημαντικότατο θεσμό του Κτηματολογικού Δασικού Δικαίου. Αξίζει για λίγο να σταθούμε στην έννοια του δασικού χάρτη. Πρόκειται για το χάρτη, στον οποίο απεικονίζονται ορισμένες δασικές περιοχές, σε καθορισμένο υλικό, που συμπληρώνεται από συγκεκριμένα στοιχεία. Δασικός χάρτης = απεικονισμένη δασική περιοχή4.
Ειδικότερα, δασικός χάρτης είναι ο χάρτης στον οποίο απεικονίζονται «οι δασικές εν γένει εκτάσεις» των παραγράφων 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 3 ν. 998/1979 (ΦΕΚ Α΄ 289)5 σε κατάλληλης κλίμακας αεροφωτογραφικό ή χαρτογραφικό υλικό, το οποίο συμπληρώνεται με τα φωτοερμηνευτικά στοιχεία των «πρόσφατων και ιστορικών» αεροφωτογραφιών, «τις διοικητικές πράξεις» και τα διαθέσιμα στοιχεία της δασικής υπηρεσίας (άρθρο 13, παρ. 1, ν. 3889/20106).
Ο δασικός χάρτης μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ένας από τους σπουδαιότερους θεσμούς του δασικού φαινομένου, θεσμός από τον οποίο απορρέει μια ολόκληρη θεματογραφία7. Ωστόσο, η αναμφισβήτητη σημασία του θεσμού των δασικών χαρτών δεν στάθηκε ικανή να αποτρέψει την ακόλουθη νέα ρύθμιση: «Στον δασικό χάρτη δεν απεικονίζονται τα εντός των πόλεων και των οικιστικών περιοχών πάρκα και άλση της παραγράφου 4 του άρθρου 3 του ν. 998/1979»8.
Αξίζει να σημειωθεί ως γενική παρατήρηση ότι για τους δασικούς χάρτες ισχύει, σχεδόν εξ ολοκλήρου, ένα νέο νομικό καθεστώς, αυτό το οποίο εισάγεται από τα άρθρα 153-155 ν. 4389/2016.
Πριν από την ανάρτηση έχουν πραγματοποιηθεί αρμοδίως η σύνταξη του δασικού χάρτη, δηλαδή η κατάρτισή του και η θεώρησή του.
Η ανάρτηση του δασικού χάρτη γίνεται ηλεκτρονικά.
Ακολουθεί η ανακοίνωση για την ανάρτηση του δασικού χάρτη.
Στην ανακοίνωση αυτή ενυπάρχει πρόσκληση για υποβολή αντιρρήσεων.
Προβλέπεται δημοσιοποίηση μέσω διαδικτύου.
Ακολουθεί ο θεσμός των αντιρρήσεων.
Σε σχέση με τη σύνταξη των Δασικών Χαρτών
Σε σχέση με τη σύνταξη των δασικών χαρτών το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξέδωσε ειδικό τεύχος υπό τον τίτλο «Θέματα ανάρτησης έως την κύρωση των δασιών χαρτών»9. Στη σχετική ενότητα υπό τον τίτλο «ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΔΑΣΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ» ορίζονται τα ακόλουθα:
Είναι φανερή η αποστολή που καλείται να υπηρετήσει το παραπάνω έγγραφο. Αποτελεί ένα ενημερωτικό κείμενο, στο οποίο εντάσσονται χρήσιμες πληροφορίες, συγχρόνως όμως απουσιάζουν και σημαντικά ζητήματα που έχουν άμεση σχέση με το θεσμό των δασικών χαρτών.
1. Για το νομικό καθεστώς υπό το ν. 4164/2013 βλ. Παπαστερίου, Ο δασικός χάρτης ως προϋπόθεση του Δασικού Κτηματολογίου, σε ΤιμΤομ Καλτσίκη, σ. 165 επ. (στη συνέχεια Παπαστερίου, ΔασΧαρτ). Επίσης, Παπαστερίου, ΚτημΔασΔ, § 26 (Α), αρ. 1 επ.
2. Σε συνδυασμό με το π.δ. 32/2016 (ΦΕΚ Α΄ 46).
3. Για το προηγούμενο νομικό καθεστώς βλ. Παπαστερίου, ΚτημΔασΔ, βλ. § 26 (Α), αρ. 5.
4. Παπαστερίου, ΚτημΔασΔ, § 26 (Β), αρ. 9, και § 26 (Α), αρ. 9. Βλ. σχετικά τον ίδιο, Ο δασικός χάρτης ως προϋπόθεση του Δασικού Κτηματολογίου, σε ΤιμΤομ Καλτσίκη, σ. 168, αρ. 10.
5. Για αυτές τις περιοχές - εκτάσεις βλ. παρακάτω περιθ. αρ. 11.
6. Το («αρχικό») άρθρο 13, όπως είχε τροποποιηθεί από το άρθρο 55 ν. 4030/2011 (ΦΕΚ Α΄ 249), αντικαταστάθηκε από την παρ. 1, άρθρου 7, ν. 4164/2013, ΦΕΚ Α΄ 156/9.7.2013 και επανατροποποιήθηκε, όπως στο κείμενο, από το άρθρο 153, υπό Α, παρ. 1, εδ. α΄, ν. 4389/2016. Αυτό σημαίνει τα εξής για τα αλλεπάλληλα νομικά καθεστώτα: Πρώτο νομικό καθεστώς: το ισχύον πριν από το ν. 3889/2010· δεύτερο νομικό καθεστώς: αυτό του ν. 3889/2010· τρίτο νομικό καθεστώς: εκείνο του ν. 4030/2011· τέταρτο νομικό καθεστώς: το άλλο του ν. 4164/2013· τέλος, το πέμπτο νομικό καθεστώς: το εισαγόμενο με το ν. 4389/2016. Με άλλα λόγια, οι δασικοί χάρτες πέρασαν από το 2010 μέχρι σήμερα –δηλαδή σε χρονικό διάστημα έξι ετών– από πέντε διαφορετικά νομοθετικά καθεστώτα (!). Η στατιστική αυτή ανάγνωση και μόνο προβάλλει μια συνεπή «δασική κακοδαιμονία». Λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο του πέμπτου νομικού καθεστώτος, προβλέπουμε με πιθανότητα που εγγίζει το όριο της βεβαιότητας ότι όσο ισχύει αυτό το νομικό καθεστώς, δασικοί χάρτες θα υπάρξουν (αν υπάρξουν) με το σταγονόμετρο σε βάθος τριετίας, κατά τη διάρκεια της οποίας δεν μπορεί να αποφευχθεί μια νέα νομοθετική πρωτοβουλία για την απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών για τους δασικούς χάρτες και το δασικό κτηματολόγιο. Βλ. και ΥΑ 199284/707/14.12.2010 (ΦΕΚ Β΄ 2159/31.12.2010).
7. Βλ. σχετικά τα εντασσόμενα στη θεματογραφία αυτή ζητήματα σε Παπαστερίου, ΚτημΔασΔ, § 26 (Β), αρ. 7.
8. Άρθρο 13, παρ. 1, εδ. β΄, ν. 3889/2010, όπως ισχύει.
9. Υ.Α. 146776/2459/21.10.2016 (ΦΕΚ Β΄3532/03.11.2016).
